DOLAR 32,3810 0.12%
EURO 35,1050 -0.08%
ALTIN 2.323,380,19
BIST %
BITCOIN 22971372,41%
Çankırı
14°

HAFİF YAĞMUR

05:24

İMSAK'A KALAN SÜRE

99 okunma

‘Toprak Dede’ için 100 fidan diktiler

ABONE OL
24 Ocak 2020 09:34
0

BEĞENDİM

ABONE OL

Çankırı’da Yeni Gün

Çankırı İl Milli Eğitim Müdürlüğü personeli ile birlikte Çankırı Şehit Mehmet Ata Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi bahçesinde, 20 Ocak 2020’de hayatını kaybeden Türkiye Erozyonla Mücadele, Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma (TEMA) Vakfı’nın kurucusu ve onursal başkanı Hayrettin Karaca (Toprak Dede) anasına 80 ilde olduğu gibi Çankırı’da da fidan dikme etkinliğini gerçekleştirildi.

Hayrettin Karaca (Toprak Dede) hakkında

Toprak Dede olarak bilinen TEMA Vakfı’nın Kurucusu ve Onursal Başkanı Hayrettin Karaca 97 yaşında hayatını kaybetti. TEMA Vakfı’nın sosyal medya hesabından yapılan açıklamada, “Kurucu onursal başkanımız ve Toprak Dedemiz Sayın Hayrettin Karaca’yı kaybetmiş olmanın derin üzüntüsü içindeyiz” denildi.

Hayrettin Karaca (Toprak Dede) kimdir?

Hayrettin Karaca 4 Nisan 1922 yılında Balıkesir, Bandırma’da doğdu. Babası Hocazade Halil Efendi, Annesi Zehra Hanım’dır. Her ikisi de Kırım muhaciridir.

Hayrettin Karaca, orta öğrenimini İstanbul Boğaziçi Lisesi’nde tamamladı.

Lise eğitiminden sonra trikotaj atölyesinin başına geçti. Karaca Trikoları’nı tanınmış bir marka haline getiren Hayrettin Karaca ilk triko ihracatını gerçekleştirdi.

Edebiyatı ve doğayı çok seven Hayrettin Karaca, Anadolu’yu karış karış gezmeye başladı. Ağaçları ve bitki örtüsünü inceleyen Karaca, bunlardan örnekler toplayıp Yalova’daki bahçelerinde yetiştirdi.

Ellili yaşlarında, Türkiye’nin ilk özel arboretumunu kurdu. Yurt içi ve yurt dışında gezdiği her yerden tohumlar topladı, botanik bahçelerini gezdi, bağlantılar kurdu. Bugün Yalova’daki Karaca Arboretumu, dünyanın her yerindeki botanikçiler tarafından bilinen bir yer olarak akıllara kazındı.

Yılda iki kez yayınlanan Arboretum Magazin’i bilim adamlarının araştırma ve görüşlerinin yayınlandığı bir forum oldu. 14.000 türü barındıran arboretum aynı zamanda ülkenin tehlikedeki türleri için bir gen koruma merkezi olarak dikkat çekiyor. Hannover Üniversitesi’nden ekoloji profesörü Franz H. Meyer, Hayrettin Karaca’dan “Şimdiye kadar hiç böylesine kişisel çıkar gütmeden, kendini insanlığın yararına çalışmaya adamış birine rastlamadım.” diye bahsetmişti.

Hayrettin Karaca Anadolu’yu gezerken hızlı bir çölleşme tehditinin farkına vardı. Bitki türlerinin yok olduğunu gördü. Harap olmuş meralar, kuruyan şelaler ve tahrip edilen ormanlar onu harekete geçmeye itti. 1992 yılında sanayici arkadaşı Nihat Gökyiğit ile birlikte TEMA’yı kurdu.

TEMA Vakfı nasıl kuruldu?

Toprak Dede Hayrettin Karaca ve Yaprak Dede A. Nihat Gökyiğit, 1992 yılında TEMA Vakfı’nı birlikte kurdular. Amaçları Anadolu’da yaşanmakta olan erozyon ve çölleşme tehlikesine kamuoyunun dikkatini çekmekti. Hedefleri ise bu mücadelenin devlet politikası haline gelmesine katkı sağlamaktı. TEMA’nın “Türkiye Çöl Olmasın” sloganı toplumda büyük yankı uyandırdı.

1992 Haziran’ında Brezilya’nın Rio de Janerio kentinde yapılan dünyanın ilk “Yeryüzü” Zirvesi, devletlerin insanın ekosistemler üzerinde yarattığı tahribatı kabul etmesi ve buna karşı verilen mücadeleleri küreselleştirerek ön plana çıkarması açısından önemli bir dönüm noktası oldu. Zirve, aynı zamanda sivil toplumun güçlü bir aktör olarak sahneye çıkmasında önemli rol oynadı. “Umut Yeşertiyoruz” sloganıyla bugün 26. yaşını kutlayan TEMA Vakfı, Rio Zirvesi’nden sadece birkaç ay sonra, 11 Eylül 1992 tarihinde kuruldu.

Hayrettin Karaca (Toprak Dede)’nin Aldığı ödüller

1990: Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi tarafından Fahri Doktora

1992: Birleşmiş Milletler Çevre Programı’nın “Global 500 Roll of Honour” Ödülü

1992: Çevre Bakanlığı tarafından “Çevre Beratı”

1993: Uluslarası Olimpiyat Komitesi tarafından “Çevre Ödülü”

1994: Uluslararası Lions Club tarafından “Melvin Jones Fellow” Ödülü

1995: ODTÜ tarafından “Felsefe Onur Doktorası”

1995: Ege Üniversitesi Fahri Doktora’sı

1996: Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı “Hoşgörü Ödülü”

1997: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı tarafından “Şeref Üyeliği Beratı”

1997: Kırıkkale Üniversitesi ilk Fahri Doktora Ünvanı

1997: Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü

1997: ÇEVRETED tarafından “Çereted 97 Onur Ödülü”

1998: Çanakkale 18 Mart Üniversitesi “2000 Yılının Ödülleri”

1998: Genç Hukukçular Derneği tarafından Babalar Günü nedeniyle “Toprak Baba” ünvanı

1998: Anadolu Üniversitesi Fahri Doktora Ödülü

1998: BİLSES Vakfı “Çevre Ödülü”

1998: Ankara Çankaya İzci Grubu tarafından “Yılın Doğa Dostu”

1999: Ankara Gazeteciler Cemiyeti tarafından “Yılın Adamı”

2005: TBMM Onur Ödülü

2012: Right Livelihood Award (Alternatif Nobel Ödülü)

2013: Birleşmiş Milletler “Orman Kahramanı” ödülü

En az 10 karakter gerekli


HIZLI YORUM YAP

Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.